Wetenschap moet volgen uit filosofie, niet filosofie volgt uit wetenschap. 

Feitelijk gaat deze uitspraak terug naar 350 v.Chr. naar Aristoteles. Zowel Plato als Aristoteles combineerde de geneeskunde met filosofie. Aristoteles zei dat men kon beginnen met filosofie, maar dat men zou eindigen met geneeskunst; of men kon beginnen met de geneeskunst en in de filosofie terechtkomen.

Filosofie vormt een belangrijk (onderliggend) thema in ons onderwijs, enerzijds om de student te vormen en te leren denken, anderzijds is het een leidraad in hoe we onderzoeken, diagnosticeren en behandelen.

Bij de filosofie mag Hippocrates niet onvermeld blijven. De Griekse arts Hippocrates (460-375 v.C.) was de eerste die het wetenschappelijke denken in de geneeskunde introduceerde. Kenmerkend voor Hippocrates is het samenspel tussen somatische en psychische factoren en het uitgangspunt van de genezende krachten die van nature in levende organismen aanwezig zijn (‘de vis mediatrix naturae’). Het lichaam heeft het vermogen zichzelf te genezen wanneer het ziek wordt. De genezer moest deze krachten ter zijde staan (de therapeut is een begeleider). Hippocrates wordt zowel door de reguliere als door de alternatieve  richtingen  als de ‘vader van de geneeskunde’ gezien. Hij was de eerste die taken van de arts formuleerde:

Observeer de zieke

De arts dient alle zintuigen te gebruiken (het gezicht, het gehoor, de reuk, de tast en de smaak). De observaties dienen zonder vooroordeel te geschieden, dus zonder ze onder te brengen in fysiologische systemen.

Zeker een zaak waar de moderne geneeskunde aan mag werken:  ‘observeer de zieke’, niet (alleen) de laboratoriumuitslagen, de prachtige foto’s, maar het gaat om de mens die ziek is. Binnen het IMC gebruiken we vele zintuigen en waarnemingen bij het stellen van een diagnose. Een diagnose staat steviger op meerdere poten, net als een stoel. 

 

Besteed meer aandacht aan de zieke dan aan de ziekte

De nadruk ligt op hoe de zieke op zijn ziekte reageert. Hierbij zijn individualiteit, sociale factoren en levenswijze van het grootste belang. Tegenwoordig deelt de geneeskunde de ziekte veeleer in naar de aangetaste organen, aan de patiënt wordt minder aandacht besteed.

Ook een punt in de moderne vormen van geneeskunde en ziekenhuizen, veelal gaat het tegenwoordig om de ziekte te bestrijden, terwijl ieder mens anders reageert. 

 

Evalueer

Alie klachten en symptomen dienen neutraal opgeschreven te worden, met het verloop van de behandeling. Hierdoor kan een prognose gesteld worden.

Zelfs hier, in onze moderne tijd, verliezen we de aandacht. Evalueer hoe het met de zieke gaat, niet zozeer dat het cholesterolgehalte of de bloeddruk naar beneden is, maar hoe gaat het feitelijk?

 

Help de natuur

De voornaamste taak van de arts is de omstandigheden gunstig maken voor de natuurlijke krachten in het lichaam.

Tja, dat is een open deur. De pil of de ingreep moet genezen. Niet voor niets hanteren wij in het Integraal Medisch Centrum de spreuk:

Samen Natuurlijk Beter.