Wat is het?
Heesheid en stemverlies zijn veel voorkomende stemstoornissen waarbij de stemkwaliteit is verslechterd. Dit wordt ook wel een schorre stem genoemd: de stem klinkt niet meer helder en er is een ruis of kraak te horen. Het is ook mogelijk dat de stem gedeeltelijk of helemaal wegvalt.
Er zijn twee soorten heesheid: hypertone en hypotone heesheid. Bij hypertone heesheid wordt de stem hard ingezet waarbij de stembanden met een klap dichtslaan (glottisslag). Het stemgeluid klinkt dan persend en geknepen en aan het eind van de dag kan dit tot totaal stemverlies leiden. Bij hypotone heesheid is de stemspleet niet volledig gesloten door spierslapte. Hierdoor wordt de stem zwak en is er veel ruis hoorbaar.
Heesheid is vaak het gevolg van verkeerd stemgebruik. Bij kinderen ligt de oorzaak meestal in veel en hard schreeuwen.
Andere veelvoorkomende oorzaken van heesheid zijn:
- Een lichamelijke oorzaak: afwijkingen van de stembanden door een infectie, een keelontsteking, tumoren of poliepen.
- Een operatie onder narcose: vanwege het buisje dat in de luchtweg geplaatst wordt om verbinding te maken met de machine voor de verdoving.
- Een functiestoornis: stembandverlamming, onjuiste stemtechniek, al of niet met overbelasting.
- Het gebruik van bepaalde medicijnen (bijvoorbeeld sommige allergiemedicatie).
- Psychische factoren, zoals stress of angst.
- Hormonale veranderingen (bijvoorbeeld bij een te hard of te zacht werkende schildklier of bij langdurig gebruik van hormoonmedicijnen).
Het ánders kijken van het IMC
Afgezien van externe factoren, zoals veel schreeuwen, roken, kijken we naar de bewegingsmogelijkheid van de stembanden en de omgeving van de keel. Hier zitten veel spieren die ergens de weg kunnen belemmeren. In de praktijk zien we vaak dat de Fascia van de hals (vliezen) vast zitten. Deze Fascia zijn een soort nylonkous die van de schedel vóór de nekwervels langs tot aan het middenrif verloopt; hierin zitten de stembanden, het strottenhoofd, de schildklier, de thymus (zwezerik), het hart en talloze bloedvaten en zenuwen. Een vastzittende halsfascie belemmerd de stembanden een goed functioneren.
Wat kan het IMC?
De complexe bouw van de keel en de hals is het terrein van de osteopathie. Hierbij wordt gekeken naar de invloed van de nekwervels, de talloze spieren, het strottenhoofd, de luchtpijp, de schildklier, etc. Extra aandacht gaat naar de genoemde halsfascia en de vrije beweeglijkheid daarvan. Er zijn zelfs speciale stem-osteopaten, die zich op dit gebied extra bekwaamd hebben en nogal eens ingezet worden bij professionele zangers.
Uiteraard kijken we in het IMC ook verder dan de hals; de stembanden en de luchtpijp maken, embryologisch gezien, deel uit van het maagdarmkanaal. Ook daar kunnen oorzaken gelegen zijn.
Casus: Heesheid
Patiënte met een beroep waarin ze veel moet spreken komt met klachten van stemverlies en heesheid sinds 2 jaar. Reguliere vaststelling: Larynx Papillomatosis, ofwel het HPV-virus dat telkens terug komt op de stembanden. Hiervoor twee operaties gehad, met telkens na 3 maanden terugkeer van de symptomen. Derde operatie staat gepland.
Onderzoek leverde een lactose-intolerantie op en een probleem in de vethuishouding, met name in lever-gal-bereik. Therapie: Ayurvedisch kruid en een Schüsslerzout + lactosevrij en granenvrije voeding. Na twee maanden hoefde de geplande operatie niet meer door te gaan, want er ‘zat niets meer’. Nu zijn we 6 maanden verder. De keel is weliswaar een zwakke plek, maar bij normaal gebruik geen last meer. Bijkomend is de buik verbeterd, haaruitval en het droge-mond-gevoel zijn stukken minder.