Ánders kijken naar osteoporose:

Vele patiënten bezoeken onze praktijk met de diagnose osteoporose, veelal geconstateerd na een botanalyse. Maar klopt de diagnose wel? Nu is osteoporose op zich niet zo’n ernstige afwijking, tenzij het op jongere leeftijd voorkomt of als structurele afwijking (ziekte) wordt vast gesteld.

Het probleem is veeleer hoe men met een dergelijke ‘afwijking’ omgaat. In de eerste plaats is het normaal dat de botdichtheid (density) op oudere leeftijd afneemt, net zo normaal als men rimpels krijgt, slappere spieren, lossere gewrichten, etc. Dat verschijnsel heet ouderdom en komt in de gehele natuur voor.

 

Meten en geweten

Sinds we in de geneeskunde vrijwel alles kunnen meten wat los en vast zit in het menselijk lichaam en er bij deze metingen te pas en te onpas statistieken op losgelaten worden, ontstaat ook de papieren tijgers. De gemiddelden van de statistieken worden maar al te vaak als norm gehanteerd, zeker bij de uitvinders van dergelijke meetinstrumenten. Anders mag het apparaat eenvoudigweg niet wetenschappelijk genoemd worden. Natuurlijk bestaan er ook ernstige vormen van osteoporose, welke behandeling behoeven. Net zoals er ernstige huidafwijkingen bestaat en gewone rimpels, etc.

Slechter is het gesteld met het stellen van de diagnose osteoporose en de te volgen therapie. Zo zijn er de afgelopen jaren verschillende preparaten op de markt gekomen, variërend van kalktabletten tot oestrogeenpreparaten en de nu populair ingezette vitamine D suppletie. Helaas blijkt geen van deze medicijnen effectief te helpen. Logisch, want men zal eerst naar de oorzaak moeten kijken. Er spelen een aantal factoren een rol bij de kalkstofwisseling.

 

Hormonen

• Het parathormoon (PTH) van de bijschildklier doet de calciumspiegel in het bloed stijgen door stimulatie van de osteoclasten, reabsorptie van Calcium in de nieren en opname via de darm (met vitamine D). Calcitonine is een hormoon van de schildklier dat invloed uitoefent op de calciumhuishouding. Het zorgt voor de calciumopname in het bot en de uitscheiding via de nieren. Het werkt dus tegengesteld aan het parathormoon van de bijschildklier.
• Vitamine D is een onmisbare factor voor de opname van kalk. Dit vitamine wordt gevormd uit cholesterol onder invloed van zonlicht en wanneer komen wij nog buiten? Gemiddeld vertoefd een Europeaan 0,5 – 1 uur in de buitenlucht en dan komen nog alleen zijn handen en gezicht in aanraking met zonlicht.
• Melk is, op zijn zachts uitgedrukt, zeker niet de beste vorm van kalk om in te nemen, behalve voor het kalf. Kalk zit in iedere groente, noten, fruit, etc. ‘Waar haalt de koe zijn kalk vandaan’, zeg ik altijd. Niet dat we gras moeten gaan eten, daarvoor hebben we te weinig magen, wel groene groenten.

 

Ontkalking of ontvezeling?

Een ander fenomeen stemt nog meer tot nadenken. In het snijzaalonderwijs hebben wij preparaten van botten waar via een speciaal proces de kalk uit verwijderd is. En wat blijkt? De vezels behouden de structuur van het bot zodanig dat de vorm niet veranderd, maar het bot is nu zo elastisch als een gummiknuppel. Bot dat snel breekt heeft zijn vezelstructuur verloren. Beter is het dus om te spreken van ontvezeling (ook als is dat geen ABN) in plaats van ontkalking.

Krijtjes en gummetjes

 

• Doe maar eens een proefje met een kippenbotje, leg het 3 maanden in een jampotje met azijn (ontkalker). Haal het botje na 3 maanden uit het potje en probeer het maar eens te breken.

• Een ander proefje: hou een klippenbotje eens een tijdje in een vlam of kook het in loog. Daarmee lossen de vezels op. Breek daarna het botje en het knapt in stukken als een krijtje.

 

Minder kalk doet het bot ook niet breken, maar juist flexibeler worden. Osteoporose in de zin van een vermeerderde kans op breuken zullen we dus in andere oorzaken moeten zoeken, zoals bijvoorbeeld de vetstofwisseling, de productie van vezels in het lichaam en de hormoonhuishouding.

 

En wat dan met alle metingen van botdichtheid? Simpelweg eerst kijken of er daadwerkelijk een probleem is en de achterliggende oorzaak zoeken, om te komen tot een individuele oplossing van het probleem. Problemen signaleren zonder het bieden van duidelijke en structurele oplossingen is eerder problemen creëren. Zeker op de manier waarop het onder de aandacht gebracht wordt, als een olifant in een poreuze porseleinkast.

 

 

Lees ook bij de Kennisbank van het IMC: osteoporose.

 

Kijk naar het Webinar-19 van het IMC: over gewrichtsklachten.