Wat is het?
Wanneer heb je heupklachten en wat kan je er aan doen? De heup is het gewricht tussen het dijbeen en het bekken. Met heupklachten worden pijn, stijfheid of moeite met bewegen van de heup bedoeld. Heupklachten kunnen ontstaan door verschillende oorzaken, hieronder staan de meest voorkomende oorzaken bij volwassenen beschreven.
Trochantair pijnsyndroom
Het bot-uitsteeksel aan de buitenzijde van het dijbeen wordt trochanter genoemd. Onder dit syndroom vallen alle pijnklachten aan de zijkant van de heup ten gevolge van ‘onschuldige’ oorzaken zoals een geïrriteerde spier of pees of slijmbeursontsteking. Deze klachten gaan meestal vanzelf over en kunnen geen kwaad. Wanneer de klacht blijft, moeten we naar de oorzaken kijken.
‘Slijtage’ van het heupgewricht (artrose)
Het proces artrose, waarbij het laagje kraakbeen tussen de kop en kom steeds dunner wordt, duurt vele jaren en komt met name voor bij ouderen en mensen met overgewicht. Mensen hebben hierbij vaak last van pijn in de heup en lies en stijfheid in de ochtend. Er kan een kunstheup worden geplaatst wanneer de afbraak van het kraakbeen vergevorderd is.
Lees verder bij de Kennisbank van het IMC: artrose.
Heupfractuur (breuk)
Een breuk kan ontstaan na een val op de heup of bij ouderen met broze botten en kan meestal worden gerepareerd met een operatie. Bij sommige breuken is er te veel schade en moet er een kunstheup worden geplaatst. Bij de revalidatie kunnen andere problemen het proces belemmeren.
Pijn in de heup ten gevolge van een rugprobleem
Hierbij straalt de pijn van de lage rug uit naar de heup. De oorzaak zit dus niet in de heup, maar via zenuwen, spieren of banden, wordt dit wel in de heup gevoeld. Deze zenuwen komen uit het ruggenmerg en verlaten deze via de openingen in de wervelkolom. Vaak wordt dan gezocht in een wervelprobleem, zoals een Hernia (HNP) of een blokkade. Maar meestal wordt de zenuw in zijn verloop buiten de wervelkolom geïrriteerd, bijvoorbeeld door de darmen, de urineleider, bloedvaten, banden, etc.
Lees verder bij de Kennisbank van het IMC: Hernia Nucleus Pulposi.
Lees ook de column: Ánders kijken …. slijtage, de mythe die niet wil slijten.
Heupdysplasie
Bij deze aandoening, die met name jonge kinderen betreft, passen de heupkop en -kom niet goed in elkaar. Hierdoor kan het been niet goed naar buiten draaien of verschilt de lengte van de benen. Kinderen die tijdens de zwangerschap in stuitligging hebben gelegen of kinderen met familieleden met heupdyplasie hebben een verhoogd risico. Vroege opsporing en behandeling (met een spreidbroek) van heupdysplasie kan slijtage op latere leeftijd voorkomen.
Lees verder bij de Kennisbank van het IMC: heupdysplasie.
Voorbijgaande heupontsteking (coxitis fugax)
Deze ‘onschuldige’ ontsteking van het heupgewricht geeft klachten zoals pijn in de lies of heup en mank lopen. De ontsteking gaat vanzelf over, na ongeveer 10 dagen hebben de meeste kinderen geen klachten meer.
Zieke van Perthes
Bij deze aandoening krijgt het bovenste deel van de heupkop tijdelijk te weinig bloed, waardoor het van vorm verandert. De ziekte geeft klachten zoals mank lopen, pijn, stijfheid en moeizaam bewegen van de heup. De aandoening gaat meestal vanzelf over, maar volledig herstel kan wel enkele jaren duren. Binnen het IMC kijken we allereerst naar de oorzaken waaróm de heupkop te weinig bloed krijgt, meestal vanuit de lies of het kleine bekken.
Het ánders kijken van het IMC
De heup is een onderdeel van het bekken en daarmee een verlengstuk van de rug. Allereerst moeten we nagaan waar de klacht zich precies bevindt. Daarnaast kijken we naar alle verbanden in het lichaam. De heup is niet aangeschroefd of een los onderdeel. In het bekken liggen een aantal organen, waaronder de darmen en de baarmopeder, die veelal een oorzaak kunnen zijn van heupklachten. Uitgebreid onderzoek is dus noodzaak.
Wat kan het IMC?
Binnen het IMC kijken we naar alle oorzakelijke factoren, van spieren, gewricht, kraakbeen, banden en kapsels enerzijds, naar de invloed van organen (darmen, baarmoeder, prostaat, blaas, etc. ) anderzijds. In de meeste gevallen bieden we een afdoende oplossing voor het probleem en geven daarnaast gerichte adviezen. Herstel van botten of gewrichten gaat niet snel, maar zelfgenezing is vrijwel altijd mogelijk.
Lees ook verder bij de column: Ánders kijken …. slijtage de mythe die niet wil slijten.
Kijk ook naar het Webinar-19 van het IMC: over gewrichtsklachten.
Casus: keizerlijk rennen
Patiënte, 43 jaar, pijn in de rechter heup, begonnen met bij het hardlopen. Daarvoor voelde zij echter ook al problemen in de rechter heup. Opvallend zijn de spataders in het rechter been, links niets. Dan is het dus zeker geen aderprobleem, want dan zou het in beide benen zijn. Behandeld via de dikke darm en de baarmoeder – rechter been – knie – enkel. Bij het tweede consult waren de gegevens optimistisch: klachten weg en weer rennen. Na een half jaar kwam het weer licht terug. Oorzaak blijkt hoofdzakelijk de baarmoeder, ten gevolge van een keizersnede. Dat zien we vaker, wanneer de oorzaak reeds lang bestaat (keizersnede 20 jaar geleden) en er structurele veranderingen zijn (spataders), komt het vaak weer terug. Vandaar dat we graag periodiek behandelen, in dit geval iedere 3 maanden. Niet alle oorzaken krijg je weg, wel kun je problemen voorkómen.
Casus: meer op je heupen
Patiënte, 46 jaar, pijn in de rechter heup, uitstralend in het been, vooral bij het hardlopen. Opvallend is dat en spataderen zijn ontstaan een paar jaar geleden in het rechter been, maar niet links. Dat duidt al direct op een biomechanische belemmering in het rechterbeen. Oorzaken lagen in het begin van de dikke darm (Caecum), litteken van de keizersnede en kanteling van de baarmoeder (uterus). Na drie behandelingen waren de klachten verdwenen en afgesproken was een controle over een jaar. Helaas kwam iets van de klachten sneller terug dan verwacht, met name het litteken bleek hardnekkiger te trekken aan de weefsels. Besloten is tot een 4 jaarlijkse behandeling. Daarmee voorkomen we de klachten, maar ook grotere problemen in de toekomst.