Wat is het?

Premenstrueel syndroom (PMS) is een verzamelnaam voor de klachten die kunnen voorkomen in de dagen voor de menstruatie: hoofdpijn, prikkelbaarheid, pijnlijke borsten, buikpijn, een slecht humeur. Naar schatting zou meer dan 50% van alle vrouwen er op één of andere manier door geplaagd worden. In het IMC kijken we naar  verschillende oorzaken.

 

Wanneer kan het premenstrueel syndroom optreden?

De meeste vrouwen hebben wel last van één of ander kwaaltje in de dagen voor hun menstruatie. Een signaal dat hun menstruatie in aantocht is, zonder dat ze er meteen veel last van hebben. Of het valt hen niet eens op dat hun lichaam rond deze tijd van de menstruatiecyclus wat meer vocht vasthoudt of dat ze dan wat prikkelbaarder zijn.

Maar sommige vrouwen hebben er wel veel last van, vaak ook van verschillende klachten tegelijkertijd. Ze zijn in die dagen niet helemaal zichzelf, voelen zich anders dan anders. Tot de menstruatie doorbreekt: dan is het leed geleden. Naar schatting zou ongeveer 50 procent van alle vrouwen last hebben van één of ander symptoom van het premenstrueel syndroom. Bij één op de tien vrouwen zouden de klachten ernstig en hinderlijk zijn.

Gewoonlijk gaan er enkele jaren overheen voordat PMS-klachten opduiken; tieners hebben er haast nooit last van. Ernstige PMS-klachten komen vooral voor bij vrouwen rond de dertig.

 

De belangrijkste lichamelijke klachten van het Premenstrueel Syndroom (PMS):

De belangrijkste lichamelijke klachten van PMS zijn:

• hoofdpijn
• een opgeblazen gevoel;
• pijnlijk gespannen borsten;
• misselijkheid;
• buikpijn;
• gewichtstoename;

 

Hierbij komen vaak ook nog psychische klachten zoals:

• prikkelbaarheid;
• stemmingsveranderingen;
• depressiviteit;
• hopeloosheid;
• angst;
• concentratiemoeilijkheden;
• huilerigheid;
• agressie;
• slaapproblemen;
• vermoeidheid;
• veranderde eetlust.

 

Premenstrueel syndroom (PMS) en stress

Stress remt o.a. de werking van de spijsvertering. Als je door stress een tijd lang je voedingsstoffen minder goed opneemt word je gevoeliger voor stress en zo kan je in een vicieuze cirkel terechtkomen. De bijnieren zijn de organen die een belangrijke rol spelen bij stress, omdat adrenaline (stresshormoon) wordt aangemaakt in de bijnieren. De bijnieren hebben voor hun functioneren voldoende vitamine C en vitamine B nodig.

Als je gevoelig bent voor stress, zou je wat extra vitamine B en C kunnen slikken (bijvoorbeeld een speciaal stress complex), om die vicieuze cirkel te doorbreken.

Koffie en roken putten de bijnieren uit. De bijnieren, de schildklier en de vrouwelijke geslachtsklieren hebben een sterke wisselwerking op elkaar. Uitgeputte bijnieren kunnen (een deel van) de oorzaak zijn van PMS klachten. Koffie, roken en suiker verstoren ook de eerder genoemde omzetting van onverzadigde vetten in ‘goede’ prostaglandinen.

Gember(wortel) is een kruid wat de spijsvertering ondersteunt en ook zinvol kan zijn in een periode dat je weinig gezonde eetlust hebt omdat je niet lekker in je vel zit. Je kunt gemberwortel onder andere gebruiken in de vorm van thee, die je maakt door een geschild plakje gemberwortel in heet water te laten trekken.

 

Het ánders kijken van het IMC

Er wordt thans intensief onderzoek gedaan naar het ontstaan en de behandeling van het premenstrueel syndroom. Eén ding staat vast: hormonen spelen zeker een rol. Net als bij menstruatiepijn treden ook premenstruele klachten alleen op als men tijdens de menstruatiecyclus een eisprong heeft gehad. De oorzaak moet dan ook gezocht worden in de hormonale veranderingen die optreden tijdens de tweede helft van de cyclus.

Tijdens die weken stijgt namelijk de hoeveelheid progesteron in het bloed, om vlak voor de menstruatie weer snel af te nemen. Men neemt aan dat die wisseling in het progesterongehalte aan de basis ligt van het premenstrueel syndroom, al weet men niet exact hoe het één tot de ander leidt. Wellicht blijft bij vrouwen met ernstige PMS-klachten de progesteron-spiegel te laag, zodat het hormoon oestrogeen de bovenhand kan houden. Dit is de meest gangbare en aanvaardbare verklaring voor het premenstrueel syndroom (PMS).

 

 

Wat kan het IMC?

De eerste weg in behandeling is een consult bij de mesoloog van het Integraal Medisch Centrum. Hierbij worden alle functies van het lichaam cijfermatig in kaard gebracht. Zo kan worden gezien waar de stoornis in de hormoonhuishouding zit, bijvoorbeeld in de lever, in de eierstokken, in de uterus, in de hypofyse, etc. De oorzaken zijn legio en altijd individueel bepaald.

In tweede instantie kan een consult bij de osteopaat aangewezen zijn. Daarbij wordt onderzocht of de orgaansystemen, waar de hormonen op aangrijpen wel voldoende beweeglijk zijn. Fixaties ten gevolge van kleine doorgemaakte infecties, endometriosis, kantelingen van de baarmoeder, verzakte darmen en zelfs het heiligbeen kunnen oorzaak zijn van klachten en hormoonstoornissen (feedback).

Daarnaast zijn er tips en adviezen die je zelf toe kunt passen bij menstruatieklachten.

 

PMS en de spijsvertering

Een goede spijsvertering is nodig om voedingsstoffen op te nemen uit je voeding. De lever speelt hierbij een belangrijke rol, omdat hij gal moet aanmaken voor de vetvertering. De voedingsstoffen uit het bloed zijn de bouwstoffen om hormonen te maken. De lever heeft deze taak om nieuwe hormonen te maken. Daarnaast breekt hij ook de oude, overtollige hormonen af. Belast de lever niet teveel met alcohol, chocolade, drop, medicijnen en andere chemische stoffen zoals additieven (E nummers) in de voeding.

Groentes die de lever ondersteunen zijn: andijvie, witlof, radijs en rettich. Ook aan te raden zijn: broccoli, paksoy, mierikswortel, waterkers, knoflook, uien en Chinese kool (schermbloemigen). Fijne rauwkost en gekiemde zaden, zoals taugé en alfalfa zijn prima, vooral aan het begin van de maaltijd. Ze bevatten enzymen die de vertering bevorderen.

Het is ook mogelijk dat je een ziekte hebt gehad, die negatieve gevolgen heeft gehad voor de lever, zoals de ziekte van Pfeiffer of hepatitis. Als dit homeopathisch behandeld wordt, kunnen PMS klachten mogelijk sterk verminderen.

 

Gespannen borsten

Gedurende de menstruele cyclus groeien de borsten met ca. 15-45 cm³ onder invloed van progesteron. Dit gebeurt in de 2^e helft van de menstruele cyclus en is feitelijk de ontwikkeling van het melkgangenstelsel.

Als je last hebt van het vasthouden van vocht, bijvoorbeeld gespannen borsten, beperk dan je zoutgebruik. Onder andere door overmatig zoutgebruik en als gevolg van ‘foute’ prostaglandinen houdt je lichaam vocht vast en verergeren de klachten. Als je hiervoor plaspillen gebruikt, wees je er dan van bewust, dat dit ook verstorend kan werken op je mineraalhuishouding, want je plast niet alleen overtollig vocht uit, maar ook mineralen!

 

Gespannen borsten kunnen ook veroorzaakt worden door een vitamine B6-tekort. Het kan zijn dat dit wel voldoende in je voeding zit, maar dat je lichaam niet goed in staat is om deze vitamine om te zetten in een vorm die bruikbaar is voor het lichaam. De anticonceptiepil remt de omzetting van vitamine B6 in zijn bruikbare vorm. Bij sommige vrouwen ontstaat deze klacht door het gebruik van dierlijke vetten uit melk, room e.d. Als ze dat laten staan hebben ze geen problemen met hun borsten. Onderzoek bij de mesoloog verschaft informatie over de hormoonhuishouding, de status van de mineralen, de opname van vitamines en de vetstofwisseling.

 

Daarnaast zijn de borsten omgeven door een fascie (vlies), die op zijn beurt weer met schouderspieren verbonden is. Wanneer de borst gedurende de menstruele cyclus vergroot is daar een zekere elasticiteit van deze vliezen voor nodig. Spanning van de nek-schouderspieren, houding, beweeglijkheid van de wervelkolom, doorbloeding, etc. zijn factoren die invloed hebben op de elasticiteit van deze vliezen. Osteopathie is hierbij de aangewezen weg om deze spanning te verminderen, door de oorzaken te behandelen.

 

Lees ook verder bij de Kennisbank van het IMC: de menstruele cyclus, menstruatieklachten en menstruatiestoornissen.