Wat is het?

In je darmen huizen biljoenen bacteriën, die samen met virussen, gisten en schimmels je microbioom (darmflora) vormen. Al die bacteriën hebben grote impact op jouw leven en hoe jij je voelt. En doen enorm goed werk! Het microbioom helpt bijvoorbeeld mee om je darmwand gezond te houden. Ook traint het je afweersysteem. Dat zorgt ervoor dat je minder snel ziek wordt en sneller beter bent.

 

Het ánders kijken van het IMC

Wetenschappers weten steeds beter wat zich in ons innerlijke ecosysteem afspeelt. Nieuwe technieken brengen ons microbioom tot in detail in kaart. Daardoor weten we dat ons microbioom net zo uniek is als een vingerafdruk. Hoe je microbioom eruit ziet ligt aan verschillende factoren: geboorte, genen, leeftijd, omgeving en gebruik van medicijnen. Alles speelt een rol.

De samenstelling van je darmflora heb je voor een deel zelf in de hand. Genoeg bewegen, goed slapen en voldoende ontspannen dragen allemaal bij aan een gezonde darmflora. Maar voeding is de meest bepalende factor. Wat wij eten staat namelijk ook bij onze bacteriën op het menu.

De bacteriën in je buik zijn dol op vezels en water. Vezels zitten in groenten, fruit en peulvruchten. Door hier veel van te eten, help je de goede bacteriën om hun werk te doen. Het is goed om veel verschillende bacteriestammen in je buik te hebben. Het eten van veel soorten vezels is de beste manier om je darmflora (microbioom) te verzorgen en je eigen gezondheid in de hand te nemen. Een eetpatroon met veel zoete en vette bewerkte producten maakt het microbioom een stuk minder veelzijdig. Bovendien voed je hiermee de “slechte” bacteriën.

 

Wat kan het IMC?

De Mesologie kan nauwkeurig vaststellen of de darmflora (microbioom) verstoord is en wel overal in het lichaam. Daarnaast kan de mesologie bepalen welke probiotica je nodig hebt om je darmflora te herstellen. Uiteraard gaat een en ander gepaard met een verandering van je voedingspatroon en daarmee kan de Meso-Voedings-Coach je helpen.

 

Voorlichting: De darmflora

Darmflora treffen we in het gehele darmkanaal aan. Het zijn normale, niet ziekmakende micro-organismen welke ook wel de symbionte flora genoemd worden. Deze flora komt overal in het lichaam voor, met name in het maagdarmkanaal en op de huid. Een baby krijgt via het geboortekanaal en via de borstvoeding deze flora in het maagdarmkanaal binnen. Na verloop van tijd ontstaat er een evenwicht tussen de darmflora en het menselijke lichaam.

 

1. Het begin: het onstaan van de darmflora

Een baby heeft in de baarmoeder nog nauwelijks darmflora. Deze ontvangt het kind via de moeder. De eerste weg is het geboortekanaal. De vagina van de vrouw bevat ten tijde van de geboorte veel symbionte flora. Deze flora wordt bij de geboorte in het kind geperst en vindt zijn weg naar het maagdarmkanaal. Het is ook van groot belang dat het kind na de geboorte niet direct gewassen wordt. Het vet en het slijm op de huid van het kind bevat belangrijke informatie voor de opbouw van een gezonde darm(-en huid)flora. Recente onderzoeken tonen gelukkig ook eindelijk aan, dat zogenaamde ‘niet direct gewassen kinderen’ veel meer weerstand opbouwen, dan kinderen die direct schoon gewassen worden. Een keizersnede is natuurlijk een noodzakelijke ingreep, hetgeen echter wel in een verminderde darmflora resulteert.

Een tweede weg is de moedermelk. Moedermelk bevat van nature veel nuttige flora. Regelmatige borstvoeding is dan ook uitermate belangrijke voor de opbouw van de weerstand van het kind. Vervangingsmelk of koemelk bevat al deze gezonde factoren niet. Ook dit is recent wetenschappelijk aangetoond.

 

2. Het vervolg: het ontstaan van de symbiose

In de dunne darm vindt voornamelijk een enzymatische vertering van voedsel plaats. De enzymen van mond, maag en pancreas hebben een belangrijke rol in de voorvertering van voedsel. Daarnaast bevat de dunne darm ook melkzuurvormende micro-organismen (acidophilus, bifidus, streptococcen), de zogenaamde darmflora. Zij zorgen voor een zuur milieu in de dunne darm. Door deze zuurtegraad kunnen mineralen en vitaminen optimaal opgenomen worden door de slijmvliezen, die hiervoor een bepaalde potentiaal nodig hebben (evenredig met de zuurgraad).

In de kindertijd wordt deze darmflora opgebouwd. De samenstelling van deze darmflora is uniek; zo uniek als het DNA. Van groot belang is een juiste voeding voor de darmflora en het vermijden van toxische stoffen. Juist in de kindertijd is de voeding van groot belang, aangezien hier de darmflora opgebouwd wordt en in samenwerking met het lymfesysteem de meeste afweer opbouwt.
De darmflora leeft dus in symbiose met de gastheer: de flora helpt bij vertering en afweer en de gastheer voorziet een plek om te wonen -en voeding.

 

3. Het belang van de darmflora

• Bekend is de vorming van vitamine K. Mensen kunnen zelf geen vitamine K opnemen; ze zijn daartoe aangewezen op hun eigen darmflora. Vitamine K is van belang bij de opbouw van verschillende stollingsfactoren voor het bloed. Tegenwoordig krijgen veel baby’s vitamine K toegediend, hetgeen reeds wijst op een slecht begin van de darmflora.
• In de symbionte flora worden vele vitaminen teruggevonden (B1, B2, B6, B12, foliumzuur, biotine, B5). De darmflora heeft hierbij zowel een functie van productie van deze vitaminen als bij de opname van deze vitaminen.
• Ook mineralen (Ca, Mg, K, P, Fe) worden door melkzuur-verbindingen omgezet. Ze zijn niet alleen van belang als bouwstoffen (bot, myeline, Hb, etc), maar ook als katalysatoren voor het in gang zetten van de intracellulaire processen en dus voor de absorptie (vertering) zelf (bijv. Ca2+ is een belangrijke secondmessenger in de cel).
• De symbionte flora leeft in een zogenaamde kolonisatieresistentie, wat wil zeggen dat zij met verschillende stammen samen leven; andere stammen worden niet getolereerd. Deze tolerantie gaat zover als de gezondheid van de flora. Een gezonde flora weert zich tegen andere bacteriën, die met het voedsel mee komen. Je zou kunnen zeggen dat de darmflora zelf antibiotica produceert, maar dan wel hele specifieke. Hoe slechter het met de darmflora gesteld is, hoe meer ‘vreemde’ bacteriën binnen kunnen dringen.
• In samenwerking met vele lymfatische systemen van de darm (o.a. plaques van Peyer) worden immunglobulinen geproduceerd. Immuunglobulinen zijn weer van belang voor de immuniteit van het lichaam.
• Een gezonde darmflora produceert bovendien zogenaamde cytolysefactoren. Dit zijn tumorremmende stoffen, van groot belang voor de dagelijks ontspoorde cellen in het lichaam. Het lichaam kan zich hierdoor, onder normale omstandigheden, in stand houden, zelfs tegen ontspoorde (kanker)cellen. Natuurlijk dient dit alles in zijn relatieve proporties gezien te worden.

 

4. Gezonde en toxische stoffen voor de flora

We spreken van een darmflora. Dat betekent dat het in feite planten zijn. Zoals alle planten wil de darmflora ook dagelijks een hoeveelheid water hebben. Dit lijkt een simpele redenering, maar herbergt wel een van de belangrijkste stoffen, die voor het overleven van de darmflora van groot belang zijn: WATER.

Een ieder heeft geleerd dat we anderhalve liter vocht tot ons moeten nemen. Veelal doen we dat ook. Echter het vocht is in onze moderne samenleving veelal verworden tot water met toegevoegde stoffen: koffie, thee, bier, frisdrank, wijn, vruchtenspanne, etc. Het nadeel van de toegevoegde stoffen is dat het vocht reeds grotendeels in het begin van de darmen opgenomen is. Te weinig vocht bereikt de flora in de dikke darm. Slechts mineraalwater zonder toevoegingen passeert met grote snelheid de maag en vervolgt snel zijn weg naar de darmflora. In Nederland kan dat gewoon leidingwater zijn (België: plat water, Duitsland: stilles Wasser). Zodra iets is toegevoegd, al is het maar theekruiden, is de opname van het vocht versneld en bereikt te weinig water de verderop gelegen darmflora. Vandaar dat wij in het IMC zo vaak als advies meegeven om minstens anderhalve liter leidingwater, naast de andere dranken, te drinken.

Voeding voor flora

Vervolgens leeft de darmflora van linksdraaiende koolhydraten en rechtsdraaiende eiwitten. Lang is het een fabel geweest dat slechts de rechtsdraaiende koolhydraten voor de mens van belang zouden zijn. Volgens het laboratorium klopt dit ook; de mens kan alleen de rechtsdraaiende koolhydraten (de suikers) omzetten; de linksdraaiende koolhydraten zijn echter de zogenaamde vezels (o.a. cellulose). Deze worden omgezet door de darmflora en vormen derhalve de voeding van onze gasten. Bij de eiwitten is het precies omgekeerd: de linksdraaiende kan de mens omzetten; de rechtsdraaiende zijn van belang voor de darmflora. Vandaar dat men spreekt van rechtsdraaiende melkzuren, rechtsdraaiende yoghurt, etc.

 

Er zijn vele stoffen die giftig zijn voor de darmflora. De bekendste zijn:

• Geraffineerde suiker. Hiermee bedoelen we alle bewerkte koolhydraten, zoals witte suiker, bruine suiker, druivensuiker en zoetstoffen. Aspertaam is wel de bekendste gifstof van de laatste jaren.
• Caffeïne, nicotine en alcohol zijn eveneens giftig voor de symbionte flora.
• Verzadigde vetten vormen ook een belangrijke bedreiging voor de gezonde flora. Onverzadigde vetten daarentegen zijn juist belangrijke stoffen.

 

5. Het ontstaan van een dysbiose

Een gezonde darmflora leeft met zijn gastheer in symbiose. Wanneer dit evenwicht verstoord is, spreken we van een dysbiose. De dysbiosen kunnen op hun beurt weer belangrijk bijdragen aan de vernietiging van het weerstandsvermogen. Dit geschiedt op basis van toxines uit de darm en kan leiden tot meerdere stoornissen:
1. resorptiestoornissen voor vitaminen, mineralen en sporenelementen.
2. auto-intoxificatie door toxinen van schimmels, pathogene bacteriën en protozoën.
3. problemen van de basisafweer dicht in de buurt van het darmgebied. De samenwerking tussen lymfe (Peyer), darmflora en peritoneum (buikvlies) behoort tot de basis van het totale afweersysteem.

De normale darmflora wordt als geheel ook wel de colibacteriën genoemd, bij een dysbiose spreekt men dan van paracolibacterien (paracolils). In de symbionte flora vinden we vele vitaminen terug (B1, B2, B6, B12, foliumzuur, biotine, B5), bovendien vormt de darmflora vitamine K (stolling). Bij het vernietigen van de darmflora door bijv. antibiotica of sulfonamiden ontstaat ook een tekort aan deze vitaminen. Het merendeel van de vitaminen is onwerkzaam in een alkalisch milieu; de zuurvormende bacteriën zorgen voor een normale werkzaamheid. Ook mineralen (Ca, Mg, K, P, Fe) worden door melkzure verbindingen omgezet.
De appendix is een belangrijke broedplaats voor de colibacteriën, dit in combinatie met de Plaques van Peyer en de cellulosevertering.

 

Schimmels en parasieten

Schimmels veroorzaken sterke tekorten aan vitaminen en sporenelementen. Patiënten met bijvoorbeeld een candida albicans worden al dronken van één glas jonge wijn. Schimmels zijn namelijk in staat uit suiker zeer toxische alcohol te maken. Patiënten worden op deze manier toxisch belast. Een ander gevolg is dat de lymfe zwaar belast wordt door toxische stofwisselingsproducten van de schimmels. Meer dan 50 % van de lymfeknopen staat in verbinding met het spijsverteringssysteem. Alle gifstoffen kunnen op den duur niet meer verwerkt worden door de lymfe.

De parasiet lamblia intestinalis komt tegenwoordig zeer vaak voor in Midden Europa. Deze parasieten vestigen zich met een zuignap in het duodenum (twaalfvingerige darm) en bovenste gedeelte van het jejunum (dunne darm) en veroorzaken daar zware resorptiestoornissen. Eén derde van alle faecesonderzoeken bevat Lamblia Intestinalis. De gevolgen van een Lambliabelasting kunnen groot. Patiënten kunnen al jarenlang leven met de diagnose levensmiddelenallergie.

 

6. Toevoeging florapreparaten

Tegenwoordig is het modern om aan allerlei voedingsmiddelen symbionte darmbacteriën toe te voegen. De daartoe beoogde claims zijn al eens door de consumentenbond onderzocht. Zoals gezegd is iedere darmflora uniek en zeer individueel bepaald. Toegevoegde darmbacteriën kunnen nooit onze eigen flora vervangen of herstellen. Toegevoegde bacteriën (symbionten) zoals acidophylus en biodophylus, blijven slechts twee dagen in leven in het darmmilieu, omdat hun DNA-structuur niet overeenkomt met de individuele DNA-structuur van de gastheer.

Alle preparaten, zoals bifidusculturen, biogarde, yakult, etc. hebben dus feitelijk geen zin. Tenzij …….de eigen symbionte flora dermate ver uit evenwicht is, dat een eigen herstel een belangrijke hulp nodig heeft. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn na een antibioticakuur, die op zich noodzakelijk kan zijn bij bepaalde ontstekingen, maar eveneens de eigen bacteriën vernietigen. Langdurig gebruik van corticosteroiden, sulfapreparaten, tranquilizers, etc. vernietigen ook de eigen flora. Daarnaast kunnen vele aandoeningen de symbiose verstoord hebben.

Het is echter van belang om de vaststelling óf een dysbiose behandeling behoeft, en zo ja welke, over te laten aan een deskundige. De dysbiose zelf kan ook nuttig zijn voor het lichaam op dit moment. Zo kunnen schimmels vele zware metalen absorberen. Het wegnemen van de schimmels (kuur) kan een zware metalen belasting betekenen voor de lever en de nieren. We maken altijd een individuele diagnose en stellen daarmee vast in hoeverre en hoe we de darmflora moeten behandelen.

 

Kijk ook voor verdere informatie naar het Webinar-28 van het IMC over het Prikkelbaar Darm Syndroom.

Kijk ook verder naar Webinar 18 van het IMC over Suiker, de stille sluiper en Webinar 14 over Water, het goedkoopste medicijn.

Lees ook verder bij de Kennisbank van het IMC: over Prikkelbaar Darm-Syndroom, de Darmklachten.